Công suất là gì? Công thức tính công suất và ý nghĩa

Công suất là gì?Công thức và cách tính công suất tiêu thụ điện như thế nào? Đây là một khái niệm rất quen thuộc và được ứng dụng khá nhiều trong đời sống. Tuy nhiên, không phải ai cũng nắm rõ những thông tin liên quan đến đại lượng này. Vì vậy, trong bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu hơn về khái niệm, công thức tính, đơn vị và ý nghĩa của công suất.

Công suất là gì?

Công suất là đại lượng đặc trưng cho tốc độ thực hiện công của người hoặc máy và được xác định bằng công thực hiện trong 1 đơn vị thời gian.

Công thức tính công suất

P = A . t

Trong đó:

• P là công suất, đơn vị là Jun/giây (J/s) hoặc Oát (W).
• A là công thực hiện, đơn vị N.m hoặc J.
• t là khoảng thời gian thực hiện công, đơn vị s.

Đơn vị đo công suất là gì?

Trong hệ đo lường quốc tế (SI), công suất có đơn vị đo là Oát, ký hiệu công suất là W. Ngoài ra, để đo mức độ công suất nhỏ hay lớn hơn, người ta sẽ thêm các tiền tố vào đơn vị này. Ví dụ như: mW, MW,…

Trong truyền tải điện, đơn vị công suất thường dùng là KVA (Kilovolt Ampe). Ngoài ra, đơn vị công suất này còn được sử dụng cho máy phát. Bên cạnh đó, KW thường sử dụng cho động cơ điện của máy rửa xe, máy nén khí, máy sấy khí,…

Cách quy đổi đơn vị:

• 1W = 1J/s
• 1KW = 1000W
• 1MW = 1.000.000W
• 1KVA = 1000VA

Ở một số quốc gia, đơn vị đo công suất cũng được sử dụng khá nhiều là mã lực. Ký hiệu của mã lực là HP.

• 1 HP = 0.746 kW (tại nước Anh)
• 1 HP = 0.736 kW (tại nước Pháp)

Chú ý: Để so sánh việc thực hiện công nhanh hay chậm, ta không thể chỉ sử dụng độ lớn của công hoặc chỉ sử dụng thời gian thực hiện công. Để biết thiết bị nào làm việc khỏe hơn (tức là thực hiện công nhanh hơn), ta cần so sánh công suất. Tức là so sánh công mà mỗi thiết bị thực hiện được trong 1 đơn vị thời gian.

Cách tính công suất theo từng trường hợp

Công suất cơ học

Trong chuyển động đều, thời gian Δt và khoảng cách Δs chuyển động với vận tốc v do tác động của lực F. Theo đó, ta có công thức tính toán như sau: 

Đối với chuyển động quay, góc quay Δφ, thời gian Δt, chuyển động với vận tốc góc ω nhờ tác động của lực momen. Khi đó, công thức tính công suất là:

Công suất điện

Công suất điện chính là công suất tiêu thụ điện năng của đoạn mạch và được tính bằng tích của hiệu điện thế ở giữa 2 đầu đoạn mạch và cường độ dòng điện chạy qua đoạn mạch đó.

Công suất điện tức thời được tính theo công thức: p(t) = u(t) . i(t) trong đó u là giá trị tức thời của hiệu điện thế, i là giá trị tức thời của cường độ dòng điện.

Trong trường hợp dòng điện không đổi, tức là u và i không thay đổi theo thời gian, công thức tính công suất là:

P = U . I

Trong đó:

• P là công suất, đơn vị W.
• U là hiệu điện thế giữa 2 đầu đoạn mạch, đơn vị V.
• I là cường độ dòng điện (độ lớn dòng điện đi qua), đơn vị A.

Đối với những mạch có điện trở R, công thức tính công suất là:

Cách tính công suất tiêu thụ của các thiết bị điện

Trên các thiết bị điện thường có tem hoặc nhãn mác ghi rõ các thông số, trong đó có chỉ số công suất. Thông số này sẽ cho bạn biết lượng điện năng mà thiết bị tiêu thụ là bao nhiêu. Nói cách khác là thiết bị sẽ tốn hết bao nhiêu số điện trong 1 tháng. Từ đó, bạn có thể lấy đây làm căn cứ để tính toán số tiền điện phải nộp.

Bên cạnh đó, dựa trên các thông số kỹ thuật ghi  trên máy, bạn sẽ tính toán được công suất tiêu thụ điện của gia đình. Dựa vào đó, bạn có thể lựa chọn được các thiết bị điện phù hợp với nhu cầu sử dụng và điều kiện kinh tế của gia đình.

Ngoài ra, dựa vào công suất ghi trên các thiết bị sử dụng điện, bạn sẽ dễ dàng tính toán được lượng điện tiêu thụ trong gia đình hàng tháng. Vì thế, bạn có thể nắm được công suất sử dụng điện của từng thiết bị khác nhau. Điều này giúp bạn cân đối tài chính và đưa ra kế hoạch thu chi hợp lý để tiết kiệm ngân sách.

Ví dụ, bạn có thể sử dụng công thức tính lượng điện năng tiêu thụ để tính tủ lạnh sử dụng hết bao nhiêu điện trong 1 tháng như sau:

Đơn vị điện năng tiêu thụ là KW/h hoặc W/h với 1kWh = 1.000Wh = 1 số điện.

Một chiếc tủ lạnh công suất 140W thì mỗi giờ nó sẽ tiêu tốn 0,14KW điện. Như vậy, lượng điện mà tủ tiêu hao trong 1 ngày là: 0,14 x 24 = 3,36 kWh điện, trong 1 tháng sẽ tốn hết 3,36 x 30 = 100,8 số điện.

Với các thiết bị điện khác, bạn cũng có thể áp dụng cách tính toán này. Khi đã tính được công suất của các thiết bị điện trong nhà, bạn hãy cộng lại để biết được tổng công suất tiêu thụ của các thiết bị điện phục vụ sinh hoạt hàng ngày của gia đình.

Hy vọng rằng, những thông tin trên bài viết sẽ giúp các bạn nắm rõ công suất là gì, ý nghĩa và cách tính toán lượng điện tiêu thụ của các thiết bị điện trong gia đình. Dựa vào đó, mọi người có thể tìm ra những biện pháp sử dụng hợp lý, tiết kiệm và hiệu quả nhất.